huisbezoek
Door: Johan
Blijf op de hoogte en volg Johan
18 April 2008 | Tanzania, Marangu
Deze keer, zoals beloofd, verslag van het huisbezoek. Dit wordt ook wel “hospice” of “ home based care” genoemd.
De dag begint zoals gewoonlijk met de kerkdienst. Nadat de kerkdienst is afgelopen zoeken we de twee dames op die ons deze dag gaan meenemen. Wij zijn: de Noorse verloskundige Hedi met haar achtjarige dochter Oddbjørg en ik. De dames heten mama Shao en mama Njou. Er wordt ons verteld dat we rond kwart voor tien zullen vertrekken. Omdat het nog maar half negen is ga ik eerst Jackson, mijn collega op de Minor theater, nog even helpen. Voordat we vertrekken koop ik in de kantine nog wat donuts voor onderweg. Al met al vertrekken we pas om kwart over tien. Of misschien moet ik in plaats van “pas” “al” zeggen? Een half uurtje later dan de planning is voor hier niet eens zo slecht.
We gaan met de ziekenhuisauto, deze is een aantal weken geleden aangeschaft. Daarvoor was er een kleinere oudere auto.
Een uitbehandelde patiënt moet eerst naar huis worden gebracht. Met z’n negenen vertrekken we. Eerst nog rijdend over een asfaltweg. Maar al snel wordt de asfaltweg een onverharde weg. Terwijl we een berg opgaan wordt de weg langzaam maar zeker steeds slechter. De gaten in de weg worden alsmaar groter en op een gegeven moment komt de auto tot stilstand om over te schakelen op de vierwielaandrijving.
Onderweg pikken we nog twee passagiers op. Er wordt ons verteld dat dit “volunteers” zijn. Later begrijp ik dat het diakenen van de kerk zijn. Deze diakenen vertellen ons bij wie we langs moeten gaan en wijzen zo nodig de weg.
Wanneer we op de plaats zijn aangekomen waar de uitbehandelde patiënt woont, stoppen we en stapt de patiënt met zijn familie uit. Ze hebben de thermoskan en –pan mee welke in het ziekenhuis is gebruikt om de patiënt van eten en drinken te voorzien. De familie zorgt in het ziekenhuis voor het eten, drinken en de verzorging van de patiënt.
Hierna rijden we door naar de volgende patiënt. Van een aantal kleine houten huisjes gaan we het meest rechtse huisje binnen. Binnen zijn de muren beplakt met karton en krantenpapier. In het kleine kamertje staat een salontafeltje met wat stoeltjes en een bed. Op het bed ligt een klein jongetje met grote open ogen. Eerst wordt er uitvoerig met de moeder gepraat. Natuurlijk kan ik er niets van verstaan maar na verloop van tijd gaat mama Njou het voor mij vertalen. Dit blijft ze regelmatig doen zonder dat ik er om hoef te vragen.
Ik krijg te horen dat dit jongetje “zo” is, sinds de geboorte acht jaar geleden. Hij zou de gele koorts hebben gehad. De conclusie die ik kan trekken is dat dit jongetje veel te klein is voor zijn leeftijd, behoorlijk spastisch is en niets zegt. Het enige wat hij deed terwijl wij er waren was huilen en je aankijken.
Nadat er een behoorlijke tijd alleen maar gepraat is ga ik me steeds meer afvragen of dit huisbezoek meer gaat betekenen dan alleen veel gepraat. Ik besluit om het kind een aai over zijn bol te geven. Ook probeer ik voorzichtig of ik de contracturen van zijn armpje kan bewegen. Het armpje is koud en niet dikker dan een bezemsteel. Na een tijd besteedt mama Shao gelukkig ook aandacht aan het kind. Dit nadat ze natuurlijk eerst handschoenen heeft aangetrokken, zonder handschoenen wordt hier werkelijk niets gedaan. Ze begint de armpjes en beentjes van het kind te masseren en te bewegen. Het kind begint te huilen wat ik me erg goed kan voorstellen. Wanneer contracturen opeens ruw worden behandeld móét dat pijn doen. Één van de onderbeentjes staat, in het midden ervan, met een behoorlijke hoek naar achteren toe. Mama Shao denkt dat dit ook een contractuur is. Omdat ik mama Shao niet goed ken vertel ik haar voorzichtig dat het gebroken moet zijn geweest. Ik laat vragen hoe lang dit al bestaat. Het bestaat al een jaar. Aangezien mama Shao nu mij vraagt wat het is, durf ik nú wel te vertellen dat het zeker gebroken moet zijn geweest.
Op aanraden van iemand heeft moeder een houten stoeltje aangeschaft. Zo’n hoekig vierkant geval. Ze had haar kind hier in gezet maar hij was er uitgevallen. Met allerlei kussens, dekens en doeken proberen wij hem zo goed mogelijk in dit stoeltje te positioneren. Met een doek wordt hij van voren gefixeerd zodat hij niet uit het stoeltje kan vallen. De voorpoten worden op twee emmers gezet. Niet ideaal maar het werkt wel.
Moeder geeft hem pap te eten, eindelijk stopt het gehuil. Wanneer moeder na één bakje pap stopt begint hij weer te huilen. Wij denken dat hij meer wil hebben en ja hoor een tweede bakje gaat er ook nog in. Moeder vertelt dat het eten nu beter gaat dan voorheen. Voordat we vertrekken wordt hij weer in bed gelegd. Er wordt mij verteld dat “onze” hulp hier eens in de drie maanden komt maar dat de volunteers vaker komen om moeder te ondersteunen. Ik hoop het beste er maar van, wat dat ook mag zijn. Als afsluiting wordt er nog gezamenlijk gebeden.
Hierna vertrekken we naar de volgende patiënt. Dit is een mevrouw van ruim zeventig jaar. Buiten worden krukjes neergezet en weer wordt er uitvoerig gepraat. Mevrouw heeft hoge bloeddruk en leverproblemen, heeft ook ooit een CVA gehad. Na veel gepraat wordt de bloeddruk opgemeten door mama Shao. Hierna reikt ze, zonder woorden te gebruiken, mij de bloeddrukmeter toe. Ook ik moet de bloeddruk opmeten. De bloeddruk is veel te hoog. Mevrouw blijkt een maand geleden gestopt te zijn met de voorgeschreven medicatie. Aangezien onbekend is welke medicatie mevrouw gebruikte wordt er besloten om mevrouw mee te nemen naar het ziekenhuis. Terwijl mevrouw zich verkleedt vraagt de buurvrouw, die ondertussen ook bij ons is komen zitten, of haar bloeddruk opgemeten kan worden. Deze is goed. Daarna wordt de bloeddruk van de echtgenoot opgemeten. Deze blijkt nog hoger te zijn dan van zijn vrouw. Hij gaat zich in een andere ruimte dan zijn vrouw omkleden om ook mee te gaan naar het ziekenhuis.
Als gift worden er nog wat groenten uit de tuin gehaald. Beleefd zeg ik dat ze voor mij geen suikerriet moeten kappen. Er wordt mij toegefluisterd dat weigeren onbeleefd is.
Rond half twee zijn we terug bij het ziekenhuis. De twee patiënten “mogen” hier op de “dokter” wachten totdat deze haar lunch op heeft.
De dames gingen nog op bezoek bij een ander maar dat was volgens hun zeggen geen “hospice”. Meestal eindigen deze hospicedagen laat maar voor ons dus niet.
Groeten Johan
P.s.Ik had een foto willen plaatsen maar er is nogal wat commotie hier ivm een meeting over ethiek waarbij camera's zijn gebruikt
De dag begint zoals gewoonlijk met de kerkdienst. Nadat de kerkdienst is afgelopen zoeken we de twee dames op die ons deze dag gaan meenemen. Wij zijn: de Noorse verloskundige Hedi met haar achtjarige dochter Oddbjørg en ik. De dames heten mama Shao en mama Njou. Er wordt ons verteld dat we rond kwart voor tien zullen vertrekken. Omdat het nog maar half negen is ga ik eerst Jackson, mijn collega op de Minor theater, nog even helpen. Voordat we vertrekken koop ik in de kantine nog wat donuts voor onderweg. Al met al vertrekken we pas om kwart over tien. Of misschien moet ik in plaats van “pas” “al” zeggen? Een half uurtje later dan de planning is voor hier niet eens zo slecht.
We gaan met de ziekenhuisauto, deze is een aantal weken geleden aangeschaft. Daarvoor was er een kleinere oudere auto.
Een uitbehandelde patiënt moet eerst naar huis worden gebracht. Met z’n negenen vertrekken we. Eerst nog rijdend over een asfaltweg. Maar al snel wordt de asfaltweg een onverharde weg. Terwijl we een berg opgaan wordt de weg langzaam maar zeker steeds slechter. De gaten in de weg worden alsmaar groter en op een gegeven moment komt de auto tot stilstand om over te schakelen op de vierwielaandrijving.
Onderweg pikken we nog twee passagiers op. Er wordt ons verteld dat dit “volunteers” zijn. Later begrijp ik dat het diakenen van de kerk zijn. Deze diakenen vertellen ons bij wie we langs moeten gaan en wijzen zo nodig de weg.
Wanneer we op de plaats zijn aangekomen waar de uitbehandelde patiënt woont, stoppen we en stapt de patiënt met zijn familie uit. Ze hebben de thermoskan en –pan mee welke in het ziekenhuis is gebruikt om de patiënt van eten en drinken te voorzien. De familie zorgt in het ziekenhuis voor het eten, drinken en de verzorging van de patiënt.
Hierna rijden we door naar de volgende patiënt. Van een aantal kleine houten huisjes gaan we het meest rechtse huisje binnen. Binnen zijn de muren beplakt met karton en krantenpapier. In het kleine kamertje staat een salontafeltje met wat stoeltjes en een bed. Op het bed ligt een klein jongetje met grote open ogen. Eerst wordt er uitvoerig met de moeder gepraat. Natuurlijk kan ik er niets van verstaan maar na verloop van tijd gaat mama Njou het voor mij vertalen. Dit blijft ze regelmatig doen zonder dat ik er om hoef te vragen.
Ik krijg te horen dat dit jongetje “zo” is, sinds de geboorte acht jaar geleden. Hij zou de gele koorts hebben gehad. De conclusie die ik kan trekken is dat dit jongetje veel te klein is voor zijn leeftijd, behoorlijk spastisch is en niets zegt. Het enige wat hij deed terwijl wij er waren was huilen en je aankijken.
Nadat er een behoorlijke tijd alleen maar gepraat is ga ik me steeds meer afvragen of dit huisbezoek meer gaat betekenen dan alleen veel gepraat. Ik besluit om het kind een aai over zijn bol te geven. Ook probeer ik voorzichtig of ik de contracturen van zijn armpje kan bewegen. Het armpje is koud en niet dikker dan een bezemsteel. Na een tijd besteedt mama Shao gelukkig ook aandacht aan het kind. Dit nadat ze natuurlijk eerst handschoenen heeft aangetrokken, zonder handschoenen wordt hier werkelijk niets gedaan. Ze begint de armpjes en beentjes van het kind te masseren en te bewegen. Het kind begint te huilen wat ik me erg goed kan voorstellen. Wanneer contracturen opeens ruw worden behandeld móét dat pijn doen. Één van de onderbeentjes staat, in het midden ervan, met een behoorlijke hoek naar achteren toe. Mama Shao denkt dat dit ook een contractuur is. Omdat ik mama Shao niet goed ken vertel ik haar voorzichtig dat het gebroken moet zijn geweest. Ik laat vragen hoe lang dit al bestaat. Het bestaat al een jaar. Aangezien mama Shao nu mij vraagt wat het is, durf ik nú wel te vertellen dat het zeker gebroken moet zijn geweest.
Op aanraden van iemand heeft moeder een houten stoeltje aangeschaft. Zo’n hoekig vierkant geval. Ze had haar kind hier in gezet maar hij was er uitgevallen. Met allerlei kussens, dekens en doeken proberen wij hem zo goed mogelijk in dit stoeltje te positioneren. Met een doek wordt hij van voren gefixeerd zodat hij niet uit het stoeltje kan vallen. De voorpoten worden op twee emmers gezet. Niet ideaal maar het werkt wel.
Moeder geeft hem pap te eten, eindelijk stopt het gehuil. Wanneer moeder na één bakje pap stopt begint hij weer te huilen. Wij denken dat hij meer wil hebben en ja hoor een tweede bakje gaat er ook nog in. Moeder vertelt dat het eten nu beter gaat dan voorheen. Voordat we vertrekken wordt hij weer in bed gelegd. Er wordt mij verteld dat “onze” hulp hier eens in de drie maanden komt maar dat de volunteers vaker komen om moeder te ondersteunen. Ik hoop het beste er maar van, wat dat ook mag zijn. Als afsluiting wordt er nog gezamenlijk gebeden.
Hierna vertrekken we naar de volgende patiënt. Dit is een mevrouw van ruim zeventig jaar. Buiten worden krukjes neergezet en weer wordt er uitvoerig gepraat. Mevrouw heeft hoge bloeddruk en leverproblemen, heeft ook ooit een CVA gehad. Na veel gepraat wordt de bloeddruk opgemeten door mama Shao. Hierna reikt ze, zonder woorden te gebruiken, mij de bloeddrukmeter toe. Ook ik moet de bloeddruk opmeten. De bloeddruk is veel te hoog. Mevrouw blijkt een maand geleden gestopt te zijn met de voorgeschreven medicatie. Aangezien onbekend is welke medicatie mevrouw gebruikte wordt er besloten om mevrouw mee te nemen naar het ziekenhuis. Terwijl mevrouw zich verkleedt vraagt de buurvrouw, die ondertussen ook bij ons is komen zitten, of haar bloeddruk opgemeten kan worden. Deze is goed. Daarna wordt de bloeddruk van de echtgenoot opgemeten. Deze blijkt nog hoger te zijn dan van zijn vrouw. Hij gaat zich in een andere ruimte dan zijn vrouw omkleden om ook mee te gaan naar het ziekenhuis.
Als gift worden er nog wat groenten uit de tuin gehaald. Beleefd zeg ik dat ze voor mij geen suikerriet moeten kappen. Er wordt mij toegefluisterd dat weigeren onbeleefd is.
Rond half twee zijn we terug bij het ziekenhuis. De twee patiënten “mogen” hier op de “dokter” wachten totdat deze haar lunch op heeft.
De dames gingen nog op bezoek bij een ander maar dat was volgens hun zeggen geen “hospice”. Meestal eindigen deze hospicedagen laat maar voor ons dus niet.
Groeten Johan
P.s.Ik had een foto willen plaatsen maar er is nogal wat commotie hier ivm een meeting over ethiek waarbij camera's zijn gebruikt
-
18 April 2008 - 13:32
Zuster Claudia:
Leuk weer, Johan.... Erg leuk. -
18 April 2008 - 13:51
Bert:
Indrukwekkend verhaal.Veel verder dan basiszorg komt het hier niet.Maar het is natuurlijk goed dat het eris. Geld en mogelijkheden om in het ziekenhuis te komen is er niet.Je bent weer een mooie ervaring rijker.
Groet Bert -
18 April 2008 - 14:13
Siem:
Is weer een indrukwekkend verhaal Johan.... -
18 April 2008 - 14:13
Stenny:
Hoi Wieb, wat een toestand met dat jongetje, duidelijk dat ze hier wat aanmodderen met gehandicapte kinderen. Als hij huilde omdat hij honger had, wat ik constateer uit je verhaal is het nog te triester.
Hebben ze hier geen ondersteuning voor gehandicapte kinderen of worden ze nog steeds weggestopt in een huis of schuur. Misschien iets voor jou om eens wat mee te doen. Je hoort wel meer dat er mensen zijn, die vanuit Europa juist voor deze kinderen iets gaan opzetten, zodat ze een meer menselijk bestaan zullen krijgen.
In ieder geval neemt de dokter daar een uitgebreidt consult af, iets voor de doktoren hier om te leren. Iets langer de tijd nemen dan 5 minuten per patiënt.Zo zie je maar het is overal wat. Ik ben blij dat je zoveel meemaakt, dat geef je een ruime vieuw. Veel plezier en de lieve groetjes van Sten -
18 April 2008 - 14:14
Stenny:
Hoi Wieb, wat een toestand met dat jongetje, duidelijk dat ze hier wat aanmodderen met gehandicapte kinderen. Als hij huilde omdat hij honger had, wat ik constateer uit je verhaal is het nog te triester.
Hebben ze hier geen ondersteuning voor gehandicapte kinderen of worden ze nog steeds weggestopt in een huis of schuur. Misschien iets voor jou om eens wat mee te doen. Je hoort wel meer dat er mensen zijn, die vanuit Europa juist voor deze kinderen iets gaan opzetten, zodat ze een meer menselijk bestaan zullen krijgen.
In ieder geval neemt de dokter daar een uitgebreidt consult af, iets voor de doktoren hier om te leren. Iets langer de tijd nemen dan 5 minuten per patiënt.Zo zie je maar het is overal wat. Ik ben blij dat je zoveel meemaakt, dat geef je een ruime vieuw. Veel plezier en de lieve groetjes van Sten -
18 April 2008 - 14:32
Aukje:
Man, man, de wijkverpleegkundigen zijn er niks bij. Het is af en toe te triest voor woorden.
Slaap je nog wel?
groetjes
X, Auk
-
18 April 2008 - 16:18
Lindy:
Hoi Johan,
Al is het allemaal maar erg, erg basic, er ís in elk geval zorg. Al kan ik me voorstellen dat je er soms helemaal niet goed van wordt. Mooi verslag weer. Begin je nu alweer af te tellen???
Liefs,
Lindy -
18 April 2008 - 18:38
Robencees:
He Jo,
Ontnuchterend verhaal. Komt extra binnen als je net je eigen kroost -blakend van gezondheid- in bed hebt gelegd.
Knap dat je het kunt!
Rob -
18 April 2008 - 20:12
Adèle:
Johan, zelfs zonder foto's spreekt je verhaal tot de verbeelding....
Groet Adèle -
18 April 2008 - 21:37
Baukje Otten:
Hoi Johan, indrukwekkend joh.
In India heb ik ook nog eens zo gelopen, alleen konden we dat niet vervolgen. Zoon en schoondochter brachten op eigen kosten nog wel eens schrijnende gevallen naar het ziekenhuis omdat ze het absoluut niet vertrouwden, maar ook daar: als de medicatie op was, en niemand ging er achteraan, begon alles weer opnieuw....
Veel sterkte, al is het een druppel op een gloeiende plaat, het ís toch een druppel....
Liefs, Baukje. -
19 April 2008 - 10:17
Barbara:
jeetje, wat een verhaal. en inderdaad ook zonder foto's kunnen wij ons wel voorstellen hoe het eruit ziet. Ik vind het zo al erg genoeg.....
Het is weinig wat je kan doen, maar net als wat baukje schrijft.het is wel een druppel. En anders is er niets...
hou je taai,
barbara -
19 April 2008 - 11:30
Mariette:
Ha , die Johan, leuk om je verhalen te lezen. De tijd vliegt om zeker. Alles goed hier verder, alleen laat de lente nog even op zich wachten....5 gr vanmorgen, brrrrrr. Lieve groet uit Hoorn van mariette -
20 April 2008 - 08:43
Trudie:
Hoi Johan,
Tjonge dit raakt me wel hoor. Hoe beïvloeden omstandigheden toch ons mensen. Want waar staat je wieg. Hoe anders waren de kansen van dit jongetje geweest in het rijke westen.
Sta weer even met beide benen op de grond. En wat waardevol dat jij dan net dat kleine beetje verschil mag maken tussen iets en niets. Vast een bijzondere ervaring voor je.
Groeten Trudie -
20 April 2008 - 10:22
Saapke:
Al wer in prachtig ferslag! It is wol pynlik om sa'n jonkje sa te sjen lizzen tink? En ja miskien kinst wat opsette foar dit bern.
groetjes -
20 April 2008 - 10:46
Chris Wijbenga:
Mooi intersant en indrukwekkend verhaal Johan.
Weten we hoe het in die landen gaat.
En voor jou weer een ervaring erbij.
En heb soms het idee dat jij meer weet, van de plaatselijke zusters of dokters daar ;-)
Fijne en goede dagen toegewenst.
Groeten, Chris -
20 April 2008 - 13:42
Kim Swart:
Wat een indrukwekkend verhaal en wat zul je deze dag intens beleefd hebben. Sommige dingen blijven echt letterlijk op je netvlies staan en als je straks weer thuis bent kun je die zo weer voor je halen als je je ogen dicht doet.....
Werk ze!
Kim -
20 April 2008 - 18:01
Kitty:
Jeetje Johan wat maak je veel mee, ik volg je met je verhalen maar als je terug bent heb je vast nog veel meer te vertellen. We missen je ,je hangt dus met foto op onze paal in de koffiekamer,en er staan heel veel leuke teksten op. Hou je taai en tot zo.groetjes. -
20 April 2008 - 18:26
Astrid:
Hoi,
Leuk die huisbezoeken.
Weet je ik heb met dat arme jongentje te doen wat een leven zeg.
Goed dat jullie ernaar gekeken hebben hoor.
dikke kus van ons
Astrid -
20 April 2008 - 19:30
Marja K:
Indrukwekkend, indrukwekkend!!
Voel je je niet ontzettend tekort doen?
En wat een andere wereld is het toch.
groet Marja -
20 April 2008 - 19:56
Yvonne :
Hoi Johan,
Na de vermelding van jouw avontuur in de Broadweetjes jouw website bezocht en met belangstelling jouw avonturen gelezen. Want het zijn met recht avonturen. Ik denk dat wij hier blij mogen zijn met een fantastisch peil van de medische wetenschap. Petje af voor jou en jouw collega's daar, want het zal regelmatig afzien zijn wat hygiene en werkdagen betreft. En wat betreft de natuur: ik denk dat Africa jou in je hart gesloten heeft. Het moet daar echt fantastisch zijn.
Groet,
Yvonne
-
21 April 2008 - 06:51
Karin:
Ach Johan, dat jij dan dat jochie een aai over z'n bol geeft terwijl de rest maar aan het praten is...
Ik ben onder de indruk van je verhaal!
groet Karin -
21 April 2008 - 07:14
Bettina:
geweldig om je verhalen te lezen .Het is toch wel en hele ervaring om dit alemaal me te maken
groet bettina -
22 April 2008 - 07:54
Els:
Dat de verschillen in gezondheidszorg tussen Nederland en Afrika groot zijn, is eigenlijk wel bekend hier. Toch wordt dit veel duidelijker en komt het een stuk dichterbij dankzij jouw verhalen. Ik besef eens te meer dat we het hier hartstikke goed hebben...
Heel veel succes Johan en groetjes van Hans en Els
-
23 April 2008 - 20:02
Riet Pronk:
Hallo Johan, ik was wat achter met lezen ben een week met vakantie geweest naar de Betuwe. Wat een prachtige verhalen je ziet het voor je, wat zul jij genieten je beleeft dingen die ik alleen uit een boek ken. ik wacht met spanning op je volgende verhaal en dan die foto:s van de giraffen om jaloers op te worden het zijn mijn lievelings dieren geweldig nog heel veel plezier groeten Riet P -
24 April 2008 - 10:55
Ina:
Wat een naar verhaal over dat jongetje is het niet heel erg frustrerend dat je er eigenlijk nietzoveel aan kunt doen.Hier blijkt maar weer eens ,hoe goed we het hier hebben.
Een groet van Ina
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
